3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 18. Maddesi Nedir, Neleri Kapsar?
Türkiye’de şehirlerin planlanması ve yapılaşmanın düzenlenmesi amacıyla 1985 yılında yürürlüğe giren 3194 sayılı İmar Kanunu, imar faaliyetlerini kontrol altına almayı amaçlar. Bu kanunun 18. maddesi ise “arazi ve arsa düzenlemesi” ile ilgilidir. Bu madde, imar planlarının uygulanabilmesi için parsellerin düzenlenmesi sürecini kapsar.
18. Madde Nedir?
18. madde, belediyeler ve valiliklerin yetki alanı içinde, imar planlarının gerektirdiği düzenlemeleri yaparak, mevcut arsa ve arazilerin yeniden şekillendirilmesi ve yapılaşmaya uygun hale getirilmesi sürecini düzenler. Bu düzenlemeye genellikle “imar uygulaması” veya “şuyulandırma” denir.
18. Maddenin Amaçları Nedir
1. Daha İyi Kentleşme: Parsellerin daha planlı ve düzenli bir şekilde kullanılması sağlanır.
2. Altyapı Hizmetleri: Yol, park, yeşil alan gibi ortak kullanım alanlarının oluşturulması ve geliştirilmesi sağlanır.
3. Adil Paylaşım: Arazilerin düzenlenmesi sırasında, arsa sahiplerinin eşit şekilde pay alması ve değer kaybı yaşamaması hedeflenir.
18. Madde Kapsamında Yapılan İşlemler
- Parselasyon Planı: Mevcut arsa ve araziler, imar planına uygun olarak yeniden parselasyon planı ile şekillendirilir. Bu plan, parsellerin yeni sınırlarını belirler.
- Düzenleme Ortaklık Payı (DOP): İmar planında öngörülen yol, park, yeşil alan gibi ortak kullanım alanları için arsa sahiplerinden %40’a kadar bir kesinti yapılır. Bu kesinti, arsa sahiplerinin adil bir şekilde katkıda bulunmasını sağlar.
- Tescil ve Tescil İptali: Düzenleme sonrası oluşan yeni parseller tapu siciline tescil edilir, eski parsellerin tescilleri ise iptal edilir.
Bir Örnekle Açıklayalım
Diyelim ki bir belediye, şehir merkezine yakın bir bölgede yeni bir konut alanı planlıyor. Bu alan içinde 100 adet küçük parsel var. Bu parsellerin bazıları çok küçük, bazıları düzensiz şekillere sahip ve bazıları yol, park gibi ortak kullanım alanlarının oluşturulmasına elverişli değil.
- Planlama: Belediye, mevcut imar planına göre bu bölgeyi yeniden düzenlemek için bir parselasyon planı hazırlar.
- Düzenleme: Parselasyon planı çerçevesinde, mevcut 100 parsel yeniden düzenlenir. Küçük parseller birleştirilir, düzensiz şekilli parseller düzeltilir.
- DOP Kesintisi: Yeni yollar, parklar ve yeşil alanlar için %40’a kadar düzenleme ortaklık payı kesilir. Örneğin, 1000 metrekarelik bir parselden 400 metrekare kesilip ortak alanlar için ayrılabilir.
- Yeni Parseller: Düzenleme sonunda, arsa sahiplerine yeni parseller verilir. Bu parseller daha düzenli ve imar planına uygun olur.
- Tapu İşlemleri: Yeni parsellerin tapuları oluşturulur ve arsa sahiplerine teslim edilir. Eski tapular iptal edilir.
Sonuç Olarak;
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi, şehirlerin daha planlı ve yaşanabilir hale getirilmesi için önemli bir araçtır. Arsa ve arazilerin düzenlenmesi, altyapı hizmetlerinin daha etkin sağlanması ve arsa sahiplerinin adil bir şekilde katkıda bulunması amacıyla uygulanır. Bu süreçte yapılan düzenlemeler, şehirlerin daha düzenli ve yaşanabilir olmasına katkı sağlar.
İmar kanunu ve özellikle 18. madde hakkında daha detaylı bilgi ve uygulamalar için yerel belediyeniz veya ilgili imar müdürlüğünden destek alabilirsiniz.
